System GPS zmienił sposób, w jaki funkcjonuje świat. Jest to szczególnie prawdziwe stwierdzenie w odniesieniu do operacji morskich, szczególnie w przypadkach poszukiwań i ratownictwa. GPS zapewnia najszybszy i najbardziej dokładny sposób nawigacji, pomiaru prędkości i określenia lokalizacji marynarzom na całym świecie. Dzięki temu został zwiększony poziom bezpieczeństwa i wydajności marynarki na całym świecie.
Podczas nawigacji morskiej na otwartym morzu ważne jest aby oficer znał dokładne położenie statku, ale również te informacje są potrzebne w zatłoczonych portach i na śródlądowych drogach wodnych. Na morzu dokładne położenie, prędkość i kierunek są potrzebne, aby mieć pewność że statek dotrze na miejsce bezpiecznie, w najbardziej ekonomicznych sposób oraz w wyznaczonym terminie . Dokładna informacja o pozycji staje się jeszcze bardziej istotna w momencie w którym statek wpływa do portu lub z niego wypływa. Ruch statków jest bardzo duży, manewrowe staje się coraz trudniejsze, a ryzyko wypadków stale się zwiększa.
Marynarze i oceanografowie coraz częściej używają danych pozyskanych dzięki systemowi GPS do badań podwodnych, rozmieszczania boji i określania lokalizacji miejsc niebezpiecznych. Handlowe floty rybackie korzystają z GPS do nawigacji i optymalnej lokalizacji łowisk, śledzenia migracji ryb oraz przestrzegania norm i przepisów.
Dzięki rozszerzeniu podstawowego sygnału GPS o system różnicowy DGPS możliwe jest znaczne zwiększenie precyzji i bezpieczeństwa podczas operacji morskich, które są w jego zasięgu . Wiele państw wykorzystuje system DGPS do działań takich jak rozmieszczanie boji, odmulanie i pogłębianie. Te zabiegi poprawiają możliwości żeglugi portowej.
Państwa i organizacje przemysłowe z całego świata współpracują aby rozwijać i opracować standard Electronic Chart Display and Information Systems, który wykorzystuje system GPS i DGPS do pozycjonowania. Systemy te zrewolucjonizują nawigację morską na całym świecie prowadząc do zastąpienia papierowych map morskich systemami elektronicznymi. Wraz z informacjami z systemu DGPS, informacje z radarów i informacje o pozycji mogą zostać zintegrowane i wyświetlane na elektronicznych mapach, stanowiących podstawę systemu Integrated Bridge System, który jest zainstalowany na wszystkich typach statków handlowych
GPS odgrywa coraz ważniejszą rolę w ułatwieniu zarządzania w portach morskich. Technologia GPS połączona z oprogramowaniem Systemu Informacji Geograficznej (GIS) jest kluczem do skutecznego zarządzania i funkcjonowania urządzeń portowych w największych na świecie portach. GPS pozwala na automatyzację procesu załadunku, rozładunku, transferu i rozmieszczania kontenerów poprzez śledzenie ich drogi od wejścia do portu do wyjścia z niego. Spośród milionów przesyłek kontenerowych umieszczanych w terminalach portowych rocznie, dzięki GPS znacznie zmniejszono liczbę zagubionych lub pomylonych kontenerów co pozwoliło obniżyć koszty z tym związane.
GPS jest wbudowany w system zwany Automatyczny System Identyfikacji (AIS). System AIS, który jest zatwierdzony przez Międzynarodową Organizację Morską, jest wykorzystywana do kontroli ruchu statków na zatłoczonych szlakach wodnych.
Jest to system zapewniający automatyczną wymianę danych, przydatnych do uniknięcia kolizji między statkami oraz identyfikujący statek dla brzegowych systemów nadzorujących ruch statków.Z3
Statkowe urządzenie AIS składa się z urządzenia nadawczo-odbiorczego UKF, pracującego na częstotliwościach od 156,025 do 162,025 MHz połączonego z odpowiednio zaprogramowanym komputerem. Do komputera spływają automatycznie dane o pozycji i ruchu statku z GPS i odpowiednich czujników (log, żyrokompas, wskaźnik prędkości kątowej). Dane te, wraz z informacjami wprowadzonymi ręcznie (Nazwa, sygnał wywoławczy, numer MMSI, port przeznaczenia, zanurzenie i liczba osób na pokładzie a także położenie anteny AIS na pokładzie jednostki i jej podstawowe wymiary) są nadawane w specjalnym formacie i mogą być odczytane przez urządzenia AIS na statkach w pobliżu (do kilkudziesięciu mil morskich) i stacjach kontroli ruchu. |